Jeśli mamy dłużnika, który pomimo podejmowanych prób windykacji polubownej nie zwraca należnego nam długu, powinniśmy podjąć kroki prawne.

W przypadku, gdy owe zobowiązania są wyłącznie pieniężne, możemy złożyć pozew do e-sądu.

E-sąd, a właściwie VI Wydział Cywilny Sądu Rejonowego Lublin-Zachód, ma swoją siedzibę w Lublinie. To jedyny w Polsce sąd orzekający w sprawach wniesionych przez Internet.

Jakie sprawy rozstrzyga e-sąd?

Sprawy prowadzone przez e-sąd to Elektroniczne Postępowania Upominawcze. Są one toczone w przypadku, gdy zostaną spełnione następujące kryteria:

• należności są jedynie pieniężne. Jeśli dłużnik jest nam winny cokolwiek innego (wykonanie usługi, dostarczenie jakiegoś przedmiotu etc.), to sprawa zostanie rozpatrzona przez tradycyjny sąd,
• kwota jest określona w sposób jasny i zrozumiały. Powód musi wskazać kwotę, której domaga się od dłużnika,
• obowiązek zapłaty wynika bezpośrednio ze wskazanych przez powoda dokumentów. Powód musi wskazać, na jakiej podstawie domaga się od pozwanego pieniędzy, przedstawiając wystawione faktury, korespondencję (maile, SMS-y). W EPU nie prowadzi się postępowania dowodowego, zatem nie może być wątpliwości, ile i na jakiej podstawie dłużnik jest winny.

Obecnie przed e-sądem można dochodzić roszczenia pieniężnego w kwocie nie większej niż 100 milionów złotych.

Składanie pozwu do e-sądu – krok po kroku

Pierwszym krokiem, który powinniśmy podjąć, jeśli chcemy dochodzić naszych należności przez e-sąd, jest zalogowanie się w systemie na stronie https://www.e-sad.gov.pl.

Można to zrobić, używając Modułu Tożsamość, a następnie powiązując istniejące w nim konto z kontem użytkownika EPU. Po wykonaniu tej czynności (i ewentualnym uzupełnieniu naszych brakujących danych) wybieramy opcję „Złóż nowy pozew”.

Niezbędne do prawidłowego wniesienia pisma procesowego w elektronicznym postępowaniu upominawczym jest podpisanie pisma. W EPU zarówno pozwany jak i jego pełnomocnik posługują się wyłącznie podpisem elektronicznym.

Podpis ten służy do podpisywania wszelkich pism procesowych składanych w e-sądzie.

Uzyskanie certyfikatu nie jest trudnym procesem. Można to zrobić wchodząc w zakładkę „Certyfikaty i faktury”, wybierając opcję „Wniosek o wydanie certyfikatu” i wypełniając formularz tego wniosku.

Na podstawie tak złożonego wniosku certyfikat wydawany jest przez Centrum Certyfikacji Elektronicznego Postępowania Upominawczego. Okres ważności otrzymanego certyfikatu wynosi jeden rok.

Kolejny krok składania pozwu to uzupełnienie informacji na temat powoda. Pozew można złożyć jako:

• osoba fizyczna,
• osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą,
• osoba prawna,
• jednostka organizacyjna.

Jeśli składamy pozew jako firma, to konieczne będzie podanie jej danych, czyli:

• nazwy,
• adresu,
• numerów REGON i NIP,
• numeru KRS.

W kolejnym kroku należy podać informacje dotyczące osoby, która będzie reprezentować firmę w całym postępowaniu.

Niemal identycznie wygląda sytuacja dotycząca pozwanego. Tu również musimy uzupełnić dane osobowe oraz adresowe, a także wymienione wyżej numery, jeśli naszym dłużnikiem jest osoba prawna.

Po uzupełnieniu wszystkich niezbędnych informacji na temat powoda oraz pozwanego przechodzimy do clou całego postępowania, którym jest definiowanie listy dowodów.

Dowodami są wszelkie dokumenty, które wskazują na zobowiązanie ze strony pozwanego. Chodzi przede wszystkim o zawarte pomiędzy stronami umowy (kupna-sprzedaży, wykonania usługi), na podstawie których powstał obowiązek zapłaty.

Najlepiej jest, jeśli strony zawarły pomiędzy sobą umowę pisemną, ale w EPU można również złożyć pozew w sytuacji, gdy zobowiązanie powstało na skutek umowy ustnej.

Należy wówczas wskazać datę jej zawarcia, formę, rodzaj, a jeśli jest to niemożliwe – zwięzłe określenie jej treści (np. „Wykonanie prac budowlanych”, „Naprawa samochodu” etc.).

Należy także wskazać termin, w którym umowa miała zostać wykonana.

Następnym etapem jest definiowanie listy roszczeń. Tutaj należy podać kwotę, jaką pozwany jest winny, wypełniając odpowiednie pola formularza.

Ostatnim krokiem składania pozwu w e-sądzie jest podsumowanie całego procesu. Tu pojawia się informacja o konieczności wniesienia opłaty sądowej, a także pole, w którym należy uzasadnić cały pozew.

Opłata sądowa wynosi jedną czwartą opłaty wpłacanej w zwykłym postępowaniu - jest to więc 1,25% wartości przedmiotu sporu. Nie może być jednak niższa niż 30 zł.

Po wypełnieniu wszystkich kroków nie pozostaje nic innego, jak wysłać pozew.

Co dzieje się po złożeniu pozwu w e-sądzie?

Jeśli e-sąd uzna, że argumenty powoda są zasadne, to wydaje pozwanemu nakaz zapłaty.

Uwaga – w EPU nie przeprowadza się postępowania dowodowego, zatem powód powinien w jasny i niebudzący wątpliwości sposób wykazać przyczyny, na podstawie których domaga się zapłaty od pozwanego. W przeciwnym wypadku e-sąd nie wyda nakazu zapłaty.

Istnieje jeszcze kilka innych powodów, dla których e-sąd może tak zrobić. Stanie się tak, gdy:

• roszczenie okaże się bezzasadne (np. powód będzie domagał się zapłaty za usługę, której nie wykonał),
• zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego (przy czym powód nie spełnił swojego świadczenia),
• doręczenie pozwanemu nakazu zapłaty miałoby nastąpić poza granicami kraju.

Jeśli e-sąd wyda nakaz zapłaty, to nada mu klauzulę natychmiastowej wykonalności. Tu ujawnia się przewaga nad sądem tradycyjnym – tam trzeba osobno wnioskować o nadanie wyrokowi takiej klauzuli.

Wydanie nakazu zapłaty nie oznacza jednak pewności szybkiego odzyskania długu. Dłużnikowi przysługuje bowiem prawo do wniesienia sprzeciwu od wyroku (może z niego skorzystać w terminie do 14 dni od momentu otrzymania polecenia zapłaty).

Jeśli skorzysta z tego prawa (a nie wiąże się ono z ponoszeniem dodatkowych kosztów), to wówczas e-sąd przekazuje sprawę do rozpatrzenia sądowi tradycyjnemu.