
- Wśród lekarzy prowadzących indywidualną praktykę lekarską najwięcej mamy specjalistów w zakresie chorób wewnętrznych (17%), pediatrii (8,8%) i stomatologii zachowawczej z endodoncją (7,2%).
- Trzy najmniej popularne dziedziny medycyny wśród polskich lekarzy prowadzących indywidualną praktykę to pediatria metaboliczna, immunologia kliniczna oraz neuropatologia. W każdej z nich liczba specjalistów nie przekracza 15 osób.
W kolejnym artykule poświęconym opiece zdrowotnej w Polsce omawiamy specjalizacje medyczne najczęściej wybierane przez lekarzy prowadzących indywidualną praktykę, a także te, którymi zajmuje się najmniej osób. Prezentowane niżej dane pochodzą z Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą (RPWDL) i odzwierciedlają stan na początek grudnia 2021 r.
Lekarze, którzy odbyli staż podyplomowy, posiadają prawo wykonywania zawodu i uzyskali pozytywny wynik LEK/LDEK albo posiadają specjalizację I/II stopnia lub tytuł specjalisty, mogą ubiegać się o odbycie szkolenia specjalizacyjnego czyli tzw. rezydentury.
W 2021 r. w postępowaniu kwalifikacyjnym na specjalizacje lekarskie minister zdrowia przyznał w sumie 4195 miejsc rezydenckich, o 59 więcej niż rok wcześniej. Najwięcej miejsc przyznano na specjalizacjach z chorób wewnętrznych (477), medycyny rodzinnej (313) i medycyny ratunkowej (263).
Pełny wykaz 86 istniejących obecnie specjalizacji lekarskich i lekarsko-dentystycznych można znaleźć w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 31 sierpnia 2020 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów.
W rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 30 czerwca 2020 r. w sprawie określenia priorytetowych dziedzin medycyny wymieniono z kolei 22 specjalizacje priorytetowe. Są to:
- anestezjologia i intensywna terapia
- chirurgia dziecięca
- chirurgia ogólna
- chirurgia onkologiczna
- choroby wewnętrzne
- choroby zakaźne
- geriatria
- hematologia
- kardiologia dziecięca
- medycyna paliatywna
- medycyna ratunkowa
- medycyna rodzinna
- neonatologia
- neurologia dziecięca
- onkologia i hematologia dziecięca
- onkologia kliniczna
- patomorfologia
- pediatria
- psychiatria
- psychiatria dzieci i młodzieży
- radioterapia onkologiczna
- stomatologia dziecięca
Które specjalizacje cieszą się największym zainteresowaniem?

Źródło: Rejestr Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą, MGBI, stan na grudzień 2021 r.
Na powyższym wykresie prezentujemy 20 najpopularniejszych dziedzin medycznych wśród lekarzy wykonujących w grudniu 2021 r. indywidualną praktykę lekarską.
Jak widać, największa grupa osób prowadzących działalność medyczną w tej formie specjalizuje się w dziedzinie chorób wewnętrznych. To najliczniej reprezentowana specjalizacja, którą wybrał co szósty polski lekarz.
Kolejne dziedziny medyczne cieszące się największą popularnością wśród osób prowadzących indywidualną praktykę lekarską to pediatria (8,8%), stomatologia zachowawcza z endodoncją (7,2%), chirurgia ogólna (6,1%), położnictwo i ginekologia (5,5%) oraz medycyna rodzinna (5,4%).
Udział każdej z wymienionych dziedzin stanowi powyżej 5% ogólnej liczby najczęściej wybieranych specjalizacji. Spośród nich tylko dwie dziedziny nie zostały uznane przez ministra zdrowia za priorytetowe: położnictwo i ginekologia oraz stomatologia zachowawcza z endodoncją.
W których dziedzinach mamy najmniej specjalistów?
W przypadku 20 najmniej popularnych specjalizacji liczba lekarzy posiadających odpowiednie kwalifikacje nie przekracza 100 osób.
Dziedzinami, w których zdecydowanie brakuje kadry medycznej, są pediatria metaboliczna oraz immunologia kliniczna. Liczba osób, które posiadają uprawnienia zawodowe w tych dziedzinach nie przekracza 10. Trzecią dyscypliną, w której obserwujemy braki kadrowe jest neuropatologia - zaledwie 15 lekarzy w całej Polsce wybrało tę specjalizację.
W dobie pandemii COVID-19 szczególnie ważni okazali się specjaliści zajmujący się leczeniem chorób zakaźnych. W grudniu 2021 r. indywidualną praktykę lekarską wykonywało 700 osób specjalizujących się w tej dziedzinie.
Co ciekawe, w trakcie pandemii ich liczba niewiele się zmieniła. W 2020 r. przybyło zaledwie 4 lekarzy chorób zakaźnych, zaś w 2021 tylko 10.

Źródło: Rejestr Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą, MGBI, stan na grudzień 2021 r.
Przeanalizowaliśmy, jak w latach 2017-2021 zmieniała się liczba lekarzy wykonujących indywidualną praktykę lekarską w pięciu najczęściej wybieranych specjalizacjach.
Jak widać na wykresie, lekarzy specjalizujących się w dziedzinie chorób wewnętrznych jest o połowę więcej niż lekarzy pediatrów. Liczba osób wybierających te dwie dziedziny z roku na rok powoli się powiększa.
W przypadku trzech pozostałych specjalizacji nie obserwujemy większych zmian. Liczba lekarzy zajmujących się stomatologią zachowawczą z endodoncją, chirurgią ogólną oraz stomatologią zachowawczą z endodoncją w ciągu ostatnich pięciu lat utrzymywała się mniej więcej na tym samym poziomie.
Ilu specjalistów otwiera praktykę lekarską w ciągu roku?

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych w repozytorium RPWDL, MGBI
W latach 2017-2020 obserwowaliśmy spadek liczby osób otwierających indywidualną praktykę lekarskę w dziedzinie chorób wewnętrznych. W pierwszym roku pandemii COVID-19 na taki krok zdecydowało się o ponad jedną trzecią mniej lekarzy niż w 2017 r. W minionym roku liczba nowych praktyk w tej dziedzinie była nieco wyższa, ale nadal poniżej poziomu sprzed dwóch lat.
Podobny trend możemy zauważyć też w statystykach dla pozostałych czterech najczęściej wybieranych specjalizacji medycznych. Tutaj jednak widoczny spadek liczby nowych praktyk lekarskich miał miejsce już w 2019 r., a w dwóch kolejnych „pandemicznych” latach sytuacja tylko się pogorszyła.
