O MGBI
Jesteśmy firmą technologiczną zajmującą się przetwarzaniem i analizą danych. Dostarczamy naszym klientom informacje ułatwiające podejmowanie decyzji biznesowych oraz usprawniające procesy marketingowe, sprzedażowe i windykacyjne.
Oferujemy wygodny dostęp do uporządkowanych danych między innymi z takich źródeł jak: KRZ, MSiG, KRS, CEIDG, REGON czy sprawozdania finansowe spółek.
Główne wnioski
Upadłości firm
2024 r. był kolejnym, w którym zwiększyła się liczba upadłości firm z branży handlowej.
W omawianym okresie upadłość ogłosiło 96 z nich.
Oznacza to niewielki, bo wynoszący 3,2% wzrost w porównaniu do 2023 r. Jeśli zaś porównamy ten wynik z tym z 2022 r., to wzrost jest wyraźniejszy – z 72 do 96, a więc 33,3%.
Sekcja G PKD jest rozdrobniona, dlatego warto przyjrzeć się, które gałęzie handlu zostały szczególnie dotknięte procedurami upadłościowymi w zeszłym roku.
W 2024 r. najwięcej upadłości dotyczyło firm prowadzących sprzedaż detaliczną przez domy wysyłkowe i internet. W tym czasie upadłość ogłosiło 14 przedsiębiorstw, co oznacza wzrost o 133,3% względem 2023 r. i aż o 600% w porównaniu z 2022 r.
Na drugim miejscu znalazły się firmy, których głównym obszarem działalności jest sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana. W 2024 r. upadłość ogłosiło 9 takich przedsiębiorstw – trzykrotnie więcej niż rok wcześniej.
Trzecie miejsce należy do sprzedaży detalicznej odzieży prowadzonej w wyspecjalizowanych sklepach. W tym przypadku upadłość ogłosiło 8 firm – co ciekawe, o 1 mniej niż w 2023 r.
Sporo na temat poszczególnych gałęzi handlu można się też dowiedzieć z zestawienia podklas, w których złożono najwięcej wniosków o ogłoszenie upadłości w 2024 r.
Wspomniany okres z pewnością nie był łaskawy dla firm prowadzących sprzedaż detaliczną wysyłkowo lub przez internet. W ciągu 12 miesięcy ub. r. o upadłość wnioskowały 44 z nich. Oznacza to wzrost w porównaniu do 2023 r. o 12 przypadków, a procentowo – o 37,5%. To pokazuje, że wyhamowanie popytu w e-commerce oraz silna presja cenowa wciąż uderzają głównie w mniejszych sprzedawców działających online.
Druga lokata należy do sprzedawców hurtowych. W 2024 r. o upadłość wnioskowało 28 takich przedsiębiorstw, czyli o 2 (i jednocześnie o 6,6%) mniej niż w 2023 r. To sugeruje, że problemy z marżami i zatorami płatniczymi jeszcze się nie pogłębiły, ale też nie widać oznak realnej poprawy.
Na trzecim miejscu – z liczbą 23 wniosków upadłościowych – znaleźli się sprzedawcy z niewyspecjalizowanych sklepów z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych. 23 wnioski to o 3 więcej niż rok wcześniej.
Największą część firm handlowych ogłaszających upadłość w 2024 r. stanowiły te, które działają na rynku powyżej 20 lat – to 28% wszystkich upadających w tej branży. Odsetek ten jest identyczny, jak rok wcześniej.
Do znacznej poprawy doszło wśród firm, których staż rynkowy mieści się w przedziale od 15 do 20 lat. W 2024 r. stanowiły one 7% wszystkich upadłości w sekcji G PKD, podczas gdy rok wcześniej ta wartość wynosiła 14%.
Trudne chwile przeżywali przedsiębiorcy z branży handlowej ze stażem rynkowym do 5 lat. W minionym roku upadłości takich firm stanowiły 17% całości, podczas gdy w 2023 r. było to 9%.
W pozostałych przedziałach czasowych wartości procentowe utrzymały się na mniej więcej tym samym poziomie.
Zmiany opisane wyżej miały wpływ na średni czas istnienia przedsiębiorstwa z branży przemysłowej ogłaszającego upadłość. W 2024 r. wyniósł on 14,3 lat – niemal o rok mniej niż w 2023 r.
Restrukturyzacje firm
Problemy branży handlowej znajdują swoje odzwierciedlenie także w liczbie rozpoczętych postępowań restrukturyzacyjnych.
W 2024 r. 919 firm z branży handlowej rozpoczęło restrukturyzację, co oznacza wzrost o 6,6% względem 2023 r. i aż o 97,6% w porównaniu z 2022 r.
Wzrost ten okazał się niższy niż w przypadku wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych w kraju. Jak wskazaliśmy w raporcie “Postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne 2025”, liczba restrukturyzacji w 2024 r. była o 7,4% wyższa niż rok wcześniej.
Ranking restrukturyzacji dla podklas handlu różni się od omówionych wyżej upadłości.
Najwięcej postępowań restrukturyzacyjnych rozpoczęło się w firmach zajmujących się sprzedażą detaliczną prowadzoną w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych. W 2024 r. upadłość ogłosiło 113 takich firm – o 14,1% więcej niż rok wcześniej.
Na drugim miejscu znalazł się lider w rankingu upadłości w handlu, czyli firmy zajmujące się sprzedażą detaliczną prowadzoną przez domy sprzedaży wysyłkowej lub internet. W 2024 r. restrukturyzacje rozpoczęły się w 83 takich firmach, co oznacza wzrost rok do roku o 12,1%.
Trzecie miejsce należy do firm, których głównym obszarem działalności jest konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli. W omawianym okresie restrukturyzację rozpoczęły 63 takie firmy – tyle samo, co w 2023 r.
Jeśli zaś chodzi o firmy składające wniosek o rozpoczęcie postępowania restrukturyzacyjnego, to tu czołowa trójka wygląda identycznie jak w przypadku postępowań restrukturyzacyjnych.
Na pierwszym miejscu znalazły się sklepy prowadzące sprzedaż z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych. W 2024 r. przedsiębiorstwa z tej podklasy złożyły 90 wniosków restrukturyzacyjnych, co oznacza wzrost w porównaniu do roku poprzedniego o 57,9%.
Druga lokata należy do firm zajmujących się sprzedażą detaliczną wysyłkową lub przez internet. Tutaj jest mowa o 68 wnioskach, a więc mamy do czynienia ze wzrostem o 51,1%.
Na trzecie miejsce trafiły warsztaty samochodowe. Złożyły one 50 wniosków o rozpoczęcie restrukturyzacji, a więc o 61,3% więcej niż rok wcześniej.
Rok 2024 przyniósł dalsze pogorszenie kondycji branży handlowej. Wyniki brutto firm spadły w I–III kwartale o 40% r/r — to jeden z najsłabszych wyników w gospodarce.
Rosnące koszty pracy, usług i zatory płatnicze mocno obciążyły płynność. Ogłoszono upadłość 96 firm handlowych (+3,2% r/r), a 919 rozpoczęło restrukturyzację, co czyni handel najczęściej restrukturyzowaną branżą w Polsce.
Przychody sektora detalicznego w III kwartale wzrosły tylko o 2,7% r/r przy inflacji 4,4%, co oznacza realny spadek sprzedaży. Jednocześnie koszty ogólne wzrosły o 3,7%, a wynagrodzenia o 12,5%.
Tradycyjni detaliści szczególnie mocno odczuli presję – w IV kwartale dynamika przychodów wyniosła jedynie 1,7% przy inflacji 4,8%.
Spadek odwiedzalności centrów handlowych (–3,5% w 2024 r., –8,8% w IV kwartale) kontrastuje z dynamicznym wzrostem e-commerce, którego wartość osiągnęła 35,2 mld € (78% internautów kupiło online).
Firmy muszą równocześnie inwestować w cyfrową transformację i mierzyć się z rosnącymi kosztami pracy, energii i obciążeń regulacyjnych (m.in. system kaucyjny, JPK CIT).
Handel detaliczny wciąż odpowiada za ponad 16% PKB, a perspektywy na 2025 r. są nieco lepsze dzięki wyższemu prognozowanemu wzrostowi PKB, poprawie nastrojów konsumentów i silniejszemu złotemu.
Z punktu widzenia doradcy restrukturyzacyjnego kluczowe staje się wczesne uruchamianie postępowań. Traktowane strategicznie, a nie jako „ostatnia deska ratunku”, pozwalają uporządkować relacje z wierzycielami i zyskać czas na zmiany operacyjne.
Najpopularniejsza forma – postępowanie o zatwierdzenie układu – trwa około czterech miesięcy i daje niemal natychmiastową ochronę. Doświadczenie pokazuje, że restrukturyzacja realnie działa i jest dostępna także dla mikro i małych firm.
W 2024 r. najliczniej rozpoczynały restrukturyzację firmy, które działają na rynku od 5 do 10 lat. Stanowiły one 28% wszystkich przechodzących przez ten proces – to nieco mniejszy odsetek niż rok wcześniej.
Trudności miało też wiele przedsiębiorstw o stażu powyżej 20 lat – restrukturyzacje dotyczyły 24% z nich.
Średni czas istnienia przedsiębiorstwa z branży handlowej, które zdecydowało się na postępowanie restrukturyzacyjne, zwiększył się w 2024 r. w porównaniu do poprzedzających go 12 miesięcy. W omawianym okresie wyniósł on 12,8 lat.
Rok 2024 potwierdził, że sektor handlowy pozostaje jedną z branż najbardziej narażonych na problemy płynnościowe. Z danych wynika, że upadłość ogłosiło aż 96 przedsiębiorstw handlowych, a kolejne 916 podjęło próbę restrukturyzacji.
Wśród upadłości dominowały firmy prowadzące sprzedaż detaliczną za pośrednictwem domów wysyłkowych oraz internetu.
Natomiast w postępowaniach restrukturyzacyjnych przeważały podmioty prowadzące sprzedaż w niewyspecjalizowanych sklepach, z przewagą asortymentu spożywczego, napojów i wyrobów tytoniowych.
Dane te skłaniają do pytań o przyszłość zarówno e-commerce, jak i małych, lokalnych sklepów. W mojej ocenie nie należy jednak malować zbyt czarnych scenariuszy.
Rok 2025 przynosi pierwsze sygnały stabilizacji w branży, a perspektywa nadchodzących miesięcy i roku 2026 daje podstawy do ostrożnego optymizmu.
Możliwe, że handel – pomimo dotychczasowych turbulencji – stanie się beneficjentem gospodarczego ożywienia.
Rankingi
Na pierwszym miejscu zestawienia najbardziej zadłużonych firm z branży handlowej, które w 2024 r. złożyły ogłosiły upadłość, znalazła się Firma Szmidt.
Firma Szmidt zajmuje się skupem zbóż oraz zaopatrywaniem rolników w niezbędne środki do produkcji rolnej. Jej siedziba znajduje się w Ślesinie w województwie wielkopolskim, a przedsiębiorstwo działa na rynku od niespełna dwóch lat.
Suma zobowiązań Firmy Szmidt wynosi 134,5 mln zł.
Na drugim miejscu zestawienia znalazła się Liberty Commercial.
Ta spółka z ograniczoną odpowiedzialnością działa na rynku od 5 lat, a jej głównym obszarem działalności jest sprzedaż hurtowa wyrobów metalowych oraz sprzętu i dodatkowego wyposażenia hydraulicznego i grzejnego. Jej siedziba znajduje się w Katowicach.
Suma zobowiązań Liberty Commercial wynosi 105,3 mln zł.
Na trzecim miejscu znalazła się firma Hovet - Zbigniew Siwiec, Piotr Dardziński.
Ta spółka jawna z siedzibą w Lubartowie od 33 lat zajmuje się sprzedażą hurtową wyrobów farmaceutycznych i medycznych. Co ciekawe, jeszcze w 2022 r. firma Hovet otrzymała Nagrodę Burmistrza Miasta Lubartów w dziedzinie działalności gospodarczej.
Obecne zadłużenie Hovet wynosi 47,1 mln zł.
Najbardziej zadłużoną firmą z branży handlowej, która złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości 2024 r., jest Symetricus.
Ta spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Katowicach działa na naszym rynku od 13 lat. Jej głównym obszarem działalności jest sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana żywności, napojów i wyrobów tytoniowych.
Symetricus aktywnie działa w ostatnim z wymienionych, jest bowiem dystrybutorem m.in. popularnych jednorazowych e-papierosów pod marką Aroma King.
Zadłużenie Symetricusa robi wrażenie, bo wynosi 140,1 mln zł.
Na drugim miejscu znalazła się opisana wyżej Firma Szmidt z zadłużeniem wynoszącym 134,5 mln zł.
Trzecie miejsce należy do firmy Sebsil Project.
Ta spółka z ograniczoną odpowiedzialnością działa na rynku od 5 lat. Jej siedziba znajduje się w Krakowie, a głównym obszarem działalności jest sprzedaż hurtowa metali i rud metali.
Suma zobowiązań Sebsil Project wynosi 123,4 mln zł.
Najbardziej zadłużoną firmą z branży handlowej, która rozpoczęła restrukturyzację w 2023 r., jest Onico.
Onico to spółka akcyjna zajmująca się hurtową sprzedażą paliw, która na rynku działa od 14 lat. Jest właścicielem innej spółki (Alpetrol), która obsługuje gdyński terminal LPG.
Zadłużenie Onico sięga 280,4 mln zł. Firma w czerwcu 2023 r. złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości.
Na drugim miejscu znalazł się Sambud.
Sambud działa na rynku od 32 lat jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Jej siedziba znajduje się w Krakowie, a głównym obszarem działalności jest sprzedaż hurtowa metali i rud metali.
Suma zobowiązań Sambudu wynosi 178,7 mln zł.
Trzecie miejsce należy do Duka International.
Ta spółka z siedzibą w Warszawie zajmuje się sprzedażą mebli, sprzętu oświetleniowego i innych elementów wyposażenia domu. Jej sklepy znajdują się w wielu galeriach handlowych w naszym kraju, Duka ma też swój sklep internetowy.
Postępowanie restrukturyzacyjne to efekt problemów finansowych firmy, która jakiś czas temu znalazła się też w centrum zainteresowania UOKiK. Jak czytamy w serwisie money.pl:
W 2023 roku Duka International została ukarana przez UOKiK grzywną w wysokości ponad 1,5 mln zł za nieuczciwe praktyki wobec konsumentów. Firma automatycznie dodawała do koszyków klientów produkty, takie jak parasolki czy filiżanki, bez ich zgody. Praktyka ta, stosowana przez niemal cały rok 2023, skutkowała koniecznością ręcznego usuwania niechcianych przedmiotów, co wielu konsumentom umknęło.
UOKiK nakazał firmie zrekompensowanie strat poniesionych przez klientów, co mogło wpłynąć na reputację i finanse spółki.
Suma zobowiązań Duka International wynosi 153,3 mln zł.
Czołową trójkę najbardziej zadłużonych firm z branży handlowej, które złożyły wniosek o rozpoczęcie restrukturyzacji w 2024 r., stanowią opisane wyżej Onico (suma zobowiązań — 280,4 mln zł), Duka International (153,3 mln zł) i Symetricus (140,1 mln zł).
Handel w Polsce znalazł się w trudnym położeniu. Z jednej strony konsumenci wciąż wydają bardzo ostrożnie, z drugiej przedsiębiorcy muszą radzić sobie z gwałtownym wzrostem kosztów.
Wysoka inflacja z ostatnich lat oraz ogromne raty kredytów, należące do najwyższych w Europie, sprawiły, że gospodarstwa domowe ograniczają zakupy, szczególnie w segmencie dóbr trwałych.
Firmy handlowe mierzą się równocześnie z rosnącymi kosztami pracy po kolejnych podwyżkach płacy minimalnej, bardzo drogą energią i wysokimi stawkami najmu powierzchni handlowych.
Dodatkowym obciążeniem są wyższe koszty dostaw i logistyki, które w 2024 roku wzrosły średnio o blisko dwadzieścia trzy procent. W efekcie marże są coraz bardziej ściśnięte, a utrzymanie płynności finansowej staje się kluczowym wyzwaniem.
Otoczenie zewnętrzne również nie sprzyja poprawie sytuacji. Wzrost gospodarczy w Europie pozostaje niski, co ogranicza nastroje konsumentów i utrudnia ekspansję.
Jednocześnie obserwujemy wyraźny proces konsolidacji. Duże sieci i platformy internetowe systematycznie przejmują rynek i kanibalizują mniejszych graczy, wykorzystując efekt skali i przewagi kapitałowej.
Sądzę, że w nadchodzących miesiącach handel nadal będzie funkcjonował w warunkach silnej konkurencji i presji kosztowej.
Najwięksi gracze dysponujący mocnym zapleczem finansowym i własną infrastrukturą będą wzmacniać swoje pozycje, natomiast mniejsze podmioty coraz częściej będą stawać przed koniecznością restrukturyzacji lub zejścia z rynku.
Syndycy i doradcy restrukturyzacyjni
Syndykami, którzy w 2024 r. zajmowali się największą liczbą upadłości firm z branży handlowej, byli Patrycja Grenda i Damian Zgolik. Oboje mają na koncie po 3 takie postępowania.
Kancelarią, która w 2024 r. zajmowała się największą liczbą firm z branży handlowej, jest Restrukturyzator. Podczas swojej pracy nadzorowała 57 przedsiębiorstw z tego segmentu rynku.
Na drugim miejscu znalazła się kancelaria Mikulewicz Ostaszewski Restrukturyzacje z 39 postępowaniami, a na trzecim Bonalski Witkowska Restrukturyzacje (38 spraw).
Branża handlowa jest silnie uzależniona od koniunktury, nastrojów konsumentów i jakości prawa. Według danych KRD w grudniu 2024 r. miała 2,4 mld zł zaległości wobec kontrahentów, a sama czekała na blisko 1 mld zł należności, z czego 80% przypadało na hurtownie. Dane MGBI potwierdzają te ustalenia.
Najistotniejsze jest ponad dwukrotne zwiększenie liczby upadłości w sprzedaży internetowej i wysyłkowej, mimo że ten segment uchodził za bardziej odporny dzięki niższym kosztom stałym i nowoczesnym technikom logistycznym.
Pokazuje to, że przeniesienie działalności do Internetu nie eliminuje ryzyka. Co ważne, raport obejmuje upadłości otwarte – wzrost ich liczby oznacza, że więcej firm było w stanie je przeprowadzić, co sugeruje większe skumulowanie aktywów.
W 2024 r. restrukturyzację rozpoczęło 919 przedsiębiorstw handlowych, czyli o 6,6% więcej niż rok wcześniej i niemal dwukrotnie więcej niż w 2022 r. Widać równomierny rozkład postępowań pomiędzy różne typy działalności.
Relatywnie niewielki wzrost upadłości przy jednoczesnym wzroście restrukturyzacji wskazuje na większy optymizm w branży. Potwierdzają to dane GUS – sprzedaż detaliczna w lipcu 2025 r. wzrosła o 4,8% r/r, a w okresie styczeń–lipiec o 3,3%.
Sektor, mimo wyzwań regulacyjnych, coraz częściej inwestuje w automatyzację i AI, co sprzyja dalszemu rozwojowi. Nic dziwnego, że przedsiębiorcy wolą restrukturyzować działalność niż ogłaszać upadłość.